Euskararen zoru komuna
.
“Euskararen gaineko diskurtso partekaturako zoru komunaren oinarriei” dagokien txostena aurkeztu zuten atzo Patxi Baztarrikak, Hizkuntza Politikarako sailburuordeak, eta Iñaki Martínez de Luna soziolinguistak, “Euskara 21” batzordeko zuzendariak.
Bost ei dira euskararen inguruko diskurtso nagusiak: errespetuarena, pragmatikoa, sustatzailea, aldarrikatzailea eta mesfidatia.
Bost diskurtso hauek kontutan hartuta, 33 baieztapen prestatu dituzte, eta hauen onarpen maila neurtze aldera biztanlegoari galderak egin; “diskurtsoetatik harago jota, gizartearen gehiengo zabal batek aldi berean partekatzen dituen ideia nagusiak” zeintzuk diren ezagutzeko..
.
.
Gutxienez EAEko gizartearen bi herenak ontzat ematen dituen baieztapen edo ideiak (onarpen mailaren arabera sailkatuak)
- Haurrek ingelesa jakitearen garrantzia (Guztiz gehi nahikoa ados, %96).
- Haurrek gaztelania jakitearen garrantzia (%95).
- Haurrek euskara jakitearen garrantzia (%93).
- Bakoitzak du eskubidea zein hizkuntza nahiago duen aukeratzeko, besteen aukera ere errespetatuz (%93).
- Euskaldunen eta erdaldunen arteko errespetua bultzatu behar da (%93).
- Saltoki, enpresa eta administrazioan bezeroen nahia errespetatu beharko litzateke euskaraz zein gaztelaniaz artatuak izateko (%90).
- Euskaraz ez dakitenek ere euskararen normalizazio babestu beharko lukete (%87).
- Euskaldunek nahi duten lekuetan euskara erabiltzeko aukera izatea (%87).
- Guztion hizkuntza eskubideak errespetatuko dituen akordio bat lortzea garrantzitsua da (%86).
- Gaur egun, euskaraz jakiteak aukera gehiago ematen dizkio pertsona bati (%86).
- Guztiok, euskaraz ez dakitenek ere, harro sentitu beharko genuke hemen, eta ez beste inon, euskara dugulako (%84).
- Garrantzitsua lizateke Euskadiko biztanle gehienek euskara ikastea (%83).
- Euskaldunek ulertu behar dute pertsona askok ezin dutela euskara ikasi (%80).
- Euskara jakiteak laguntzen du hemengo gizartean eta kulturan integratuago egoten (%79).
- Euskara gero eta beharrezkoa da lana eskuratzeko (%76).
- Ahaleginak egin behar dira euskara eta gaztelania maila berean egon daitezen, ez bata bestearen gainetik (%75).
- Ezinbestekoa da euskararen sustapenean diru publikoa gastatzea (%75).
- Erdaldunek, euskaraz ez ulertu arren, onartu behar dute euskaldunek beraien artean euskaraz egitea (%71).
- Zenbait lanpostutarako euskara jakitea exijitu beharko litzateke ((%71).
- Euskararekiko interesa dut (%69).
- Etorkizunean euskararen erabilerarekin ados nago ((%68)
* Galdetegiak zituen 33 baieztapenetatik onarpen nahikorik lortu ez duten 12 esaldiek zer dioten ere jakin gura genuke, argigarria izan daitekeelakoan…
.
.
Baztarrikak adierazi zuenez, Hizkuntza Politikarako sailburuordetzaren konbikzioa ei da “euskara biziberritzeko prozesuan eraginkorrak izateko bi zutabe direla ezinbestekoak: bata, herritarren atxikimendua (gogoa, nahia), eta, bestea, adostasun sozial eta politiko zabala”.
Bigarren zutabe horri dagokionez, eta aurkeztutako txostenaren arabera, “badago diskurtso partekaturako zoru komun bat, non sentsibilitate ezberdinetako hainbat herritarrek, elkarrekiko errespetutik abiatuz, euskararen aldeko jarrera eta babesa argiro adierazten duten. Herritarren gehiengo oso zabal batek bere egiten ditu elkarren arteko errespetua, euskararen balio pragmatikoa eta euskararen aldeko sustapena”.
.
Eta hemendik aurrera zer?
“Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzatik zoru komun hori sendotzearen premia ikusi dugu. Kontua ez da, jakina, eta hau garbi geratu behar da, inoren diskurtsoa, inoren ikusmoldea ezabatzea. Hurkoaren hizkuntza hautua eta eskubidea errespetatzen duen edozein diskurtso da zilegi eta onargarria. Bizikidetzaren exijentzia da hori. Baina bizikidetzak eskatzen du oinarriak partekatzea ere, baita hizkuntza kontuetan ere”.
.
Irakurri “Euskararen gaineko diskurtso partekaturako zoru komuna” Baztarrikaren blogean.
.
* Patxi Baztarrika eta Iñaki Martínez de Luna gaurko agerraldian, Irekia bidez.
Euskararen zoru komuna
Euskararen zoru komuna bidalketa lehenengo zuzeu.eus-(e)n agertu zen.