* (OHARRA: Argazki hauek egun osorako gorputzaldi eskasa edo ondoeza eragin dezakete).
Carlos Bosch (Buenos Aires, 1945) argentinarrak hiru urte eman zituen Espainiako falangisten artean; euren batzar ezkutukoenak ta ekitaldi publiko nagusiak jaso zituen argazkitan, ideologikoki beraiekin ez zuela bat egiten konturatu ziren arte.
“Argentinarra naiz ta Espainiara etorri naiz, nire aitak Ebroko batailan borrokatu zuelako ta egun minbizi terminala duelako. Hiltzen ari da gaixoa, ta oroigarri bat eraman nahi diot bueltan”. Horixe da argazkilariak falangistei kontatu zien gezurra, beraien artean har zezaten; “ta orduan hasi ziren, `kamarada!, kamarada!´, ta ingurua faxistez betetzen hasi zen…”.
Argazkilariak bete betean asmatu zuen alibiarekin, falangistek beso zabalik hartu zuten-ta. Bere bentako historia, oso ezberdina da ordea. Gizona Buenos Aires hirian bizi zela, Argentinan, aitaren laguna zuen Osiris Villegas Jeneralak aholku bat eman zion, edo agindua, zehatzago: “Zure aitaren laguna naizen aldetik, ez ordea zurea, ohartarazi nahi zaitut. Hobe duzu hemendik alde egitea”.
Ordura arte Bosch-ek Noticias egunkariko argazkilaritza atala zeraman; bertan besteak beste, Rodolfo Walsh idazle itzaltsua zuen lankide.
Osiris Villegasekin hitz egin ta biharamunean -militarra antikomunista porrokatua zen ta Barne Ministro izatera heldu zen Argentinan-, kamerak poltsan sartu ta Madrilera jo zuen argazkilari gazteak, ta hiria gustatu ez zitzaionez, Bartzelonara gero.
Francoren heriotza urtemugak
Bosch-ek Espainiako Alderdi Komunistako kide baten elkarrizktari argazkiak egin behar zizkion Madrilen, ta bertan zela, Francoren heriotzaren lehen urteurrenaren karitara, Fuerza Nuevako kideek Paracuellos del Jaraman egin zuten elkarrtaratzearen berri izan zuen. Hiru mila lagun fusilatu zituzten leku hartan bertan falangistak zirela leporatuta, 1936an.
“1976ko azaroaren 20a zen. Faxistak heltzen hasi ta babestu beharra nuela sentitu nuen. Beraz, Fuerza Nuevako prentsa idazkariarengana jo nuen, Frantziako agentzia batentzako argazkiak egin behar nituela esatera, ta ideologikoki bat egiten genuenez, kopiak emango nizkiela. Oso pozik jarri ziren, falangearen aldizkari Fuerza Nuevak ez baitzuen argazkilaririk, ta neu hartu ninduten lanerako. Gezurraz konturatu ziren arte, hiru urtez toki guztitara eraman ninduten”.
Paracuellos del Jaraman formazio militarrei egin zizkien argazkiak. Beste behin, Giorgio Almirante (MSI italiar ultraeskuindarren burua), Blas Piñar (Frente Nacional-eko burua) ta Mussoliniren semearen arteko bilera bati.
Franco hil zeneko bigarren urtemugan, Madrileko Oriente plazan egin zuten hitzordua. Egun euritsua izan zen oso . Bosch ta bere laguntzaileak mahaitxo bat jarri zuten estalpe baten azpian, ta plazara bildutakoei argazkiak egiteko aukera eskaini zioten . Derrepente egin zuten ilara; argazkia atera ta izen abizenak apuntatzen zizkien helbideekin batera, gero argazkiak etxetara igortzeko aitzakiarekin. “Ez nuen sekula argazki bakar bat ere bidali, baina den-denak fitxatu nituen!”, gogoratzen du harro argazkilariak.
1976 bukaeratik 1979 urtera arte jardun zuen horrela. Bartzelonan egiten zuen lan baina Madrilera jotzen zuen falangisten argazkiak egitera. Garai haitan, Cambio 16, Interviú ta Primera Planan argitaratzen zuen; El Periódico de Cataluñaren sortzailetako bat ta El País egunkariko berri emaile ere izan zen Bartzelonan. Nahiz ta hedapen zabaleko komunikabide hautan argazkiak plazaratu, Fuerza Nuevan ere argitaratzen zituen; batzutan argazki berdinak ta aldi berean!
Gero, ta Nuremberg-en burutu zuen argazki erreportaje bat tartean zela, ziria sartu ziela jabetu ziren falangistak, ta ihes egin behar izan zuen; 1980an Bartzelonako manifestaldi batean berriro falangistekin topo egin ta hauek jipoitu zuten arte.
“Zergatik eman zituen Bosch-ek hiru urte falangistekin?” galdetzen du kaztariak argazkilariari egindako elkarrizkta batean. “Obsesio bat dut beraiekin; gure artean daude! Faxisten Internazionalak sendo jarraitzen du ta Amberesen elkartzen da urtero. Gure artean daude -harritu da kaztaria-. Egun PP-koak dira denak; falange zalerik gabe gelditu zen denek Partido Popularrera jo zutelako”.
“Eta obsesioa, zer dela ta?”, jarraitzen du kaztariak, harrituta. “Beldurrak eragina. Arriskurik handiena eskuin muturrean dago. Proposatzen ta amesten duten guztia negatiboa ta kaltegarria da. Gorrotoa dira, ta horrek izutzen nau”.
Carlos Bosch-ek “El huevo de la serpiente” argazki erakuskta egin zuen hiru urte haitan falangistei egindako argazkiekin.
Falangista zaharrak “gure artean daude”
The post Falangista zaharrak “gure artean daude” appeared first on zuzeu.eus.